Dziś Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W ostatnich latach obserwujemy jak ten temat historyczny, stał się aspektem społecznej odpowiedzialności biznesu czy innych działań związanych z public relations. Tekst nie ma na celu oceny poszczególnych postaci z antykomunistycznego podziemia. Chcę wskazać Wam jak historia może pomóc budować wizerunek i kreować postawy w społeczeństwie. Oto kilka przykładów:
Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych
W tym roku odbędzie się już 6 edycja biegu „TropemWilczym”. Jak napisali organizatorzy jest to największy bieg pamięci w Polsce. Akcja odbędzie się w 333 miastach naszego kraju oraz w 8 miastach za granicą. Wydarzeniu towarzyszą liczne imprezy jak m.in. gry terenowe, koncerty, rekonstrukcje historyczne. Bieg jest wspierany przez wiele firm, fundacji, instytucji państwowych i krajowych mediów. Dlaczego Żołnierze Wyklęci budzą tak znaczące zainteresowanie?
Każdy człowiek, każda społeczność potrzebuje toposów i archetypów, potrzebuje symboli i wartości na których będzie mogła oprzeć swoją tożsamość. Tak właśnie jest z „Żołnierzami Wyklętymi”. Ponieważ zostali wyklęci przez system komunistyczny, którego nie akceptowali a który dziś uznawany jest za nieludzki stali się symbolami walki o wartości, które ten system niszczył. Dobro i zło. Prawda i kłamstwo. Archetypy i toposy w społeczeństwie są żywe i stąd temat „Wyklętych” jest dobrym podłożem do budowania społecznej odpowiedzialności biznesu. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest neutralny i nie zradykalizowany, stąd słuszność i zaufanie społeczne firm budowane na wartościach takich jak: odwaga, prawda, miłość do Ojczyzny, szacunek dla człowieka i poszanowanie godności ludzkiej.
Źródłem tego zjawiska jest tzw. transfer wizerunku: „zjawisko polegające na przenoszeniu wartości związanych z marką produktu, firmy, organizacji lub osoby, która zdobyła uznanie grupy odbiorców, na inne produkty lub organizacje.(…) W efekcie uznane wcześniej i akceptowane cechy „dawcy” wizerunku (np. słynnego sportowca czy aktora) są przypisywane w świadomości klienta marce czy produktowi, na które są przenoszone w procesie transferu.”
autor: Zbigniew Chmielewski źródło: Leksykon Public Relations
Firmy i organizacje, włączające się w wydarzenia związane z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, przenoszą wartości związane z Niezłomnymi na poczet swojego wizerunku. Takie działanie wiąże się z dużą odpowiedzialnością i świadomością. Jeżeli dana marka chce przyjąć takie właśnie wartości musi mieć pełną świadomość odpowiedzialności za znaczenie tych wartości dla odbiorców. Marka pragnie być postrzegana przez opinie publiczną i swoich odbiorców (również pracowników) jako ta która np. dba o godność drugiego człowieka, jeśli jej codzienne funkcjonowanie zaprzecza tej postawie może to doprowadzić do głębokiego kryzysu komunikacyjnego. W konsekwencji do migracji części odbiorców do innych marek także konkurencji. Jest także druga strona tego zjawiska. Marka, która posiada społeczne zaufanie może edukować i wpływać na postawy swoich klientów oraz środowiska społecznego. Patronując wydarzeniom związanym z Żołnierzami Wyklętymi, taka organizacja może zainteresować i wskazywać swoim beneficjentom ważne wartości i tożsamość związaną z postaciami antykomunistycznego podziemia. Jest to nowa forma edukacji historycznej i patriotycznej odbywająca się poza formalnym systemem kształcenia a wychodząca naprzeciw zmieniającemu się społeczeństwu, w szczególności wobec młodego pokolenia.
Czy pamiętacie ten film, który pojawił się na Facebooku? PZU jest właśnie jednym z mecenasów biegu.
źródło: facebook: Pomoc to moc. Społeczna odpowiedzialność PZU
„Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni” – seria monet okolicznościowych
Narodowy Bank Polski wprowadził w zeszłym roku do emisji monet okolicznościowych cykl „Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni”. Kilka dni temu emitowano monetę z tej serii poświęconą Augustowi Emilowi Fieldorfowi „Nil”. W zeszłym roku wydano monety: Żołnierze Niezłomni, Danuta Siedzikówna „Inka”, Witold Pilecki ps. „Witold”, Feliks Selmanowicz „Zagończyk”, Henryk Glapiński „Klinga”.
Jest to dobry przykład tej drugiej strony transferu wizerunku, gdy organizacja posiadająca silną markę może wpływać na świadomość społeczną opinii publicznej. Narodowy Bank Polski jako instytucja posiadająca zaufanie społeczne w ramach swoich działań i funkcji prowadzi szeroko rozumianą edukację społeczeństwa. Jak przeczytamy na stronie internetowej nbp.pl:
„Narodowy Bank Polski emituje monety okolicznościowe upamiętniające ważne wydarzenia, postaci i rocznice historyczne związane m.in. ze światem sztuki, kultury, nauki, przyrody i sportu.”
Przy okazji emisji monet, Narodowy Bank Polski organizuje wydarzenia towarzyszące jak wystawy a także inne formy propagowania wartości. Przykładem tego może być spektakl zrealizowany w 2017 roku „Wyklęci przez komunistów Żołnierze Niezłomni” w reżyserii Pana Mariusza Malca. Widowisko było jedną z części zaprezentowania serii monet, wprowadzonej przez Bank Centralny, oparte jest na tragicznym losie jednego bohatera, który został zamordowany przez komunistyczne władze.
źródło: YouTube kanał Narodowy Bank Polski.
PR z historią w tle
U podstaw public relations leży budowanie pozytywnych relacji między organizacją a szeroko rozumianym środowiskiem społecznym. Tworzenie pozytywnego wizerunku musi być oparte na prawdzie, wzajemnym zaufaniu, kierowaniu się uniwersalnymi wartościami oraz poszanowaniu tożsamości i dorobku kulturowego kraju. Dla społeczeństwa polskiego jedną z nadrzędnych wartości, w których wychowywano wiele pokoleń, jest walka i utrzymanie niepodległości i suwerenności Polski. Tym samym, niepodległość jest wartością społecznie uznaną i akceptowalną.
Jednym z symboli takich starań są Żołnierze Wyklęci walczący z komunistycznym systemem totalitarnym o wolną Ojczyznę. Organizacje i instytucje, które wpisują się w nurt działań edukujących i dbających o historię walki o te wartości, stają się częścią tego wizerunku. Jednocześnie prowadzą szerokie kształcenie społeczeństwa, które będąc w roli konsumenta otrzymuje od marki wartość dodaną, ważne aby była ona prawdziwa bo wtedy zostanie uznana przez społeczeństwo.